Απόφαση 635/4-6-2007 του Μονομελούς Πρωτοδικείου (διαδικασία διατροφών)
Ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου εκκρεμούν οι από 15-11-2005 αρ. κατάθ. Δικογρ. 2954/2005 αγωγή της Ι…..…Σ….. και η από 25-1-2006 (αρ. κατάθ. Δικογρ. 230/2006) αγωγή του Ι…….… Σ……….., που πρέπει να ενωθούν και να συνεκδικαστούν, λόγω της πρόδηλης μεταξύ τους συνάφειας και ως υπαγόμενες στην ίδια ειδική διαδικασία και αρμοδιότητα του παρόντος Δικαστηρίου, διότι έτσι διευκολύνεται και επιταχύνεται η διεξαγωγή της δίκης (άρθρο 246 ΚΠολΔ). Α) Η ενάγουσα με την από 15-11-2005 αγωγή της ζητεί να της ανατεθεί αποκλειστικά η άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων της Δ….. και Σ……., που απέκτησε με τον εναγόμενο σύζυγό της, διότι η έγγαμη σχέση και συμβίωσή τους έχει διακοπεί και διότι αυτή, ως μητέρα, είναι το καταλληλότερο πρόσωπο για την επιμέλειά τους. Ζητεί, επίσης, να καταδικαστεί ο εναγόμενος στα δικαστικά τους έξοδα. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η υπό κρίση αγωγή παραδεκτά και αρμόδια εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 666 επ. και 681Β του ΚΠολΔ και είναι νόμιμη. Στηρίζεται στις διατάξεις των άρθρων 1510, 1511, 1518, 1513, 1514 του Α.Κ. και 176 το8υ ΚΠολΔ. Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί περαιτέρω κατ’ ουσίαν. Β) Ο ενάγων, με την από 25-1-2006 αγωγή του, ζητεί να του ανατεθεί αποκλειστικά η άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων του Δ….. και Σ……., που απέκτησε με την εναγομένη σύζυγό του, διότι έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωσή τους και να του επιδικασθεί διατροφή σε χρήμα για λογαριασμό των πιο πάνω ανηλίκων τέκνων τους, τα οποία αδυνατούν να διαθρέψουν τον εαυτό τους, ύψους 190 ευρώ για το πρώτο και 70 ευρώ για το δεύτερο μηνιαίως, από την επίδοση της αγωγής, για χρονικό διάστημα δύο (2) ετών και με το νόμιμο τόκο για αμφότερα τα ανήλικα, από την καθυστέρηση κάθε μηνιαίας δόσης μέχρι την εξόφληση. Το αίτημά του για διατροφή της ανήλικης κόρης τους Δ….. παραδεκτά περιορίζεται μέχρι την ενηλικίωσή της (4-3-2007), με προφορική δήλωση της πληρεξουσίας του Δικηγόρου που καταχωρήθηκε στα πρακτικά (άρθρο 223 ΚΠολΔ). Ζητεί, επίσης, να κηρυχθεί η απόφαση ως προς την καταψηφιστική της διάταξη προσωρινά εκτελεστή και να καταδικαστεί η εναγομένη στα δικαστικά του έξοδα. Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα η αγωγή παραδεκτά και αρμόδια εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 666 επ. και 681Β του ΚΠολΔ και είναι νόμιμη. Στηρίζεται στις διατάξεις των άρθρων 1085, 1486, 1489, 1493, 1496, 1498, 1510, 1511, 1512, 1513, 1514, 1518 του Α.Κ. και 910 αρ. 4, 976 του ΚΠολΔ. Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί περαιτέρω και κατ’ ουσίαν, δεδομένου ότι για το καταψηφιστικό αντικείμενό της έχει καταβληθεί το απαιτούμενο τέλος δικαστικού ενσήμου με τα ανάλογα ποσοστά υπέρ του ΤΥΔΑ και Τ.Ν. [Βλ. … έντυπα αγωγοσήμου] ενώ, όπως συνομολογείται, ο εναγόμενος έχει προκαταβάλει τα έξοδα της δίκης, κατ’ άρθρο 173 παρ. 4 του ΚΠολΔ.
Από την εκτίμηση των ενόρκων καταθέσεων των μαρτύρων των διαδίκων (ενός από κάθε πλευρά) που εξετάστηκαν στο ακροατήριο, από όλα τα έγγραφα, τα οποία επικαλούνται και νόμιμα προσκομίζουν οι διάδικοι, από τις καταθέσεις των μαρτύρων του ενάγοντος, που διαλαμβάνονται στις αρ. 18872, 18873, 18874 και 18875/27-10-2006 ένορκες βεβαιώσεις της Συμβολαιογράφου Νέας Ερυθραίας, οι οποίες λήφθηκαν νομότυπα, κατόπιν εμπροθέσμου κλητεύσεως του αντιδίκου [βλ. την υπ’ αρ. 6093/24-10-2006 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή Πρωτοδικείου Αθηνών Μιχαήλ Γεωργούλη], πλην των υπ’ αρ. 175126/31-10-2006, 1386/1-11-2006, ενόρκων βεβαιώσεων των Συμβολαιογράφων Καρλοβασίου Σάμου και Νέας Ευθραίας Μαρίας Παπακωνσταντίνου-Χουβαρδά και Ευαγγελίας Καραλάκη, αντίστοιχα, και της υπ’ αρ. 4368/3-10-2006 ένορκης βεβαίωσης του Ειρηνοδίκη Πειραιώς, που προσκομίζει ο ενάγων της δεύτερης συνεκδικαζομένης αγωγής, τις οποίες το Δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη του, επειδή αυτές συντάχθηκαν μετά τη συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο. Και αυτό, γιατί δεν πρόκειται πλέον για προσκομιδή αλλά για κατασκευή αποδεικτικών στοιχείων, προσαρμοσμένων στις αδυναμίες των διαδίκων, οι οποίες φάνηκαν κατά τη συζήτηση, και γενικότερα προσαρμοσμένων στα στοιχεία της αποδεικτικής διαδικασίας που ήδη έληξε (Κ. Μπέης, ΠολΔικ άρθρο 650 παρ. 9-6, Νίκας Δ., 8, 632, Ε.Α. 6656/74, ε.ε.ν. 2.24, ΜονΠρΑθ 11083/93,αδημ., ΜονΠρωτΑθ 4417/2000, αδημ), από τις υπ’ αρ. 17290/23-5-2005, 17528/19-5-2005 ένορκες βεβαιώσεις της ίδιας ως άνω Συμβολαιογράφου και την αρ. 2905/3-2-2005 ένορκη βεβαίωση του Ειρηνοδίκη Αθηνών, που προσκομίζει ο ίδιος παραπάνω ενάγων, οι οποίες δόθηκαν στα πλαίσια άλλης δίκης μεταξύ των διαδίκων, για την λήψη ασφαλιστικών μέτρων, που λαμβάνονται υπόψη για την συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (Α.Π. 891/2000, Ελλ.Δ/νη 42.392, Α.Π. 248/99, ΕλλΔνη 40.1038, Α.Π. 49/97, ΕλλΔνη 37.1592), από τη γνώμη των τέκνων, που το Δικαστήριο, ανάλογα με την ωριμότητα εκάστου έλαβε υπόψη του, μετά από ιδιαίτερη επικοινωνία που είχε με κάθε τέκνο, και από τις άμεσες ή έμμεσες ομολογίες των διαδίκων που συνάγονται από τα δικόγραφά τους, αποδεικνύονται, κατά την κρίση του παρόντος Δικαστηρίου, τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά:
Οι διάδικοι τέλεσαν μεταξύ τους νόμιμο θρησκευτικό γάμο στην Αθήνα, στις 14-6-1987, από τον οποίο απέκτησαν δύο τέκνα, την Δ…., ηλικίας 17 ετών και τον Σ……, 13 ετών κατά τον χρόνο άσκησης της υπό κρίση αγωγής. Οι σχέσεις των διαδίκων επί αρκετά χρόνια μετά τον γάμο τους υπήρξαν αρμονικές. Από τον Απρίλιο όμως του έτους 2004, οι σχέσεις των διαδίκων έπαυσαν να είναι αρμονικές, και από 19-12-2004 η έγγαμη συμβίωσή τους, για λόγους που δεν αφορούν την παρούσα δίκη, διακόπηκε. Πριν από την διακοπή της έγγαμης συμβίωσής τους, οι διάδικοι, μαζί με τα παραπάνω ανήλικα τέκνα τους, από το έτος 1997 κατοικούσαν στην επί της οδού Α…… αρ. .., στην Ά….. Αττικής, μονοκατοικία, την οποία οι ίδιοι, με δικές τους δαπάνες, ανάγειραν και τους ανήκει κατά ποσοστό 50% εξ αδιαιρέτου στον καθένα. Με την υπ’ αρ. 6666/2005 απόφαση αυτού του Δικαστηρίου (διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων) ανατέθηκε προσωρινά η άσκηση της επιμέλειας του προσώπου των ανηλίκων στον τότε αιτούντα και ήδη ενάγοντα πατέρα. Από τις 6-9-2005, που ο τελευταίος ανέλαβε προσωρινά, με την παραπάνω απόφαση, την επιμέλεια των ανηλίκων, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον γι’ αυτά. Επειδή η εναγόμενη – ενάγουσα μητέρα τον εμπόδισε να διαμορφώσει τον υπόγειο χώρο της παραπάνω πρώην οικογενειακής κατοικίας στην Άνοιξη Αττικής, προκειμένου να διαμένει αυτός με τα ανήλικα τέκνα τους, για να είναι κοντά στη μητέρα τους και τα σχολεία τους, αναγκάστηκε και λόγω των οικονομικών δυσκολιών που τότε αντιμετώπισε, να αποδεχθεί την προσφορά του φίλου του Ι…........... Γ……………… διαμένει από 19-1-2005 προσωρινά μαζί με τα ανήλικα, σε επιπλωμένη κατοικία στα άνω Πατήσια Αθηνών, που του παραχώρησε ο προαναφερόμενος φίλος του. Ο ίδιος φρόντισε για την εγγραφή των ανηλίκων στα σχολεία τους κατά την νέα σχολική περίοδο 2005 – 2006 και ο ίδιος επίσης μετέφερε αυτά στα σχολείο τους και τα επανέφερε στην γκαρσονιέρα – κατοικία του. Επιπλέον, ο ίδιος φρόντιζε για την διατροφή, ένδυση, υπόδυση και ψυχαγωγία τους. Για να ανταποκριθεί στις αυξημένες υποχρεώσεις του έναντι των ανηλίκων τέκνων αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την σταθερή εργασία του, που τον απασχολούσε μέχρι τις 5 μ.μ. και εξασκεί πλέον το Ελεύθερο Επάγγελμα του Μηχανικού, που του παρέχει την δυνατότητα, εφόσον δεν έχει συγκεκριμένο ωράριο εργασίας, να ασχολείται ανά πάσα στιγμή με τις ανάγκες των τέκνων του, και όποτε αυτά τον χρειάζονται. Στις 8-11-2005, ο ενάγων, μαζί με τα τέκνα του, αποχώρησε από την παραπάνω κατοικία στα Άνω Πατήσια που του είχε παραχωρήσει ο πιο πάνω φίλος του, και εγκαταστάθηκε σε άλλη κατοικία, την οποία μίσθωσε, αντί του ποσού των 400 ευρώ μηνιαίως;, που βρίσκεται στην Ά…. Αττικής, επί της συμβολής των οδών Ο…….. και Π….. (βλ. το από 8-11-2005 προσκομιζόμενο Μισθωτήριο Συμφωνητικό Κατοικίας)_, και είναι κοντά περίπου 200 μέτρα από την πρώην συζυγική (οικογενειακή) κατοικία, όπου διαμένει η εν διαστάσει σύζυγός του και μητέρα των ανηλίκων. Παράλληλα, ο ενάγων, για την καλλίτερη φροντίδα των ανηλίκων, προσέλαβε στην ανωτέρω μισθωμένη κατοικία και οικιακή βοηθό, Πολωνικής καταγωγής. Έτσι, με τις παραπάνω εύστοχες ενέργειες του ενάγοντος αμφότερα τα ανήλικα τέκνα των διαδίκων βρέθηκαν και πάλι στο παλιό γνώριμο και φιλικό τους περιβάλλον και κοντά στην μητέρα τους, μετά της οποίας μπορούν να έχουν ανεμπόδιστη και συχνή επικοινωνία, γεγονός που θα συντελέσει ευνοϊκά στην περαιτέρω ψυχοσωματική τους ανάπτυξη. Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι ο ενάγων πατέρας έδειξε το ίδιο παραπάνω ενδιαφέρον και στοργή για τα ανήλικα τέκνα του και κατά την διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης και κατά την περίοδο που αυτή διακόπηκε, και αυτός ζούσε εκτός της συζυγικής κατοικίας. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι η εναγομένη – ενάγουσα μητέρα δεν εργαζόταν κατά την διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης και ασχολείτο με την φροντίδα και περιποίηση των ανηλίκων τέκνων της, βοηθούμενη και από τον ενάγοντα και ήδη εν διαστάσει σύζυγό της. Στις 8-9-2000 προσλήφθηκε στο C… C….. της Τ……. Π……. με μερική απασχόληση τεσσάρων (4) ωρών ημερησίως, και ήδη από 18-10-2005 εργάζεται ως υπάλληλος γραφείου στην Ανώνυμη Εταιρεία Παροχής Υπηρεσιών με την επωνυμία «M…. C……….», στην οδό Θ…………, κοντά στην Πλατεία Ομονοίας, και το ωράριο εργασίας της είναι από 9.00 π.μ. έως 17.00΄ μ.μ., από Δευτέρα μέχρι Παρασκευή (βλ. την από 2-11-2006 Βεβαίωση της εκπροσώπου της άνω Εταιρείας Ι…… Γ……..). Από τα παραπάνω περιστατικά αποδείχθηκε ότι ο ενάγων πατέρας φροντίζει και περιποιείται συνεχώς μέχρι σήμερα τα ανήλικα τέκνα του, από τότε που ανέλαβε την επιμέλειά τους, κατά τον προσήκοντα τρόπο, εκδηλώνει αμέριστα την αγάπη και στοργή που αυτά χρειάζονται για την κανονική ψυχοσωματική τους ανάπτυξη. Τα ανήλικα διαμένοντας μαζί του βρίσκονται σε άριστο περιβάλλουν, που έχουν προσαρμοστεί και υπό την συνεχή επίβλεψη και φροντίδα του. Επιπλέον, ο ίδιος ως Ελεύθερος Επαγγελματίας δεν δεσμεύεται από ωράριο εργασίας και έχει την ευχέρεια, ανά πάσα στιγμή, να καλύπτει τις ανάγκες των ανηλίκων, όπως την μεταφορά τους στα σχολεία τους και την επάνοδο στην κατοικία, την μεταφορά τους στα φροντιστήρια, στους χώρους ψυχαγωγίας τους κ.λ.π. Επίσης, ο ίδιος διαθέτει και οικονομική επάρκεια, όπως ειδικότερα θα εκτεθεί παρακάτω, και έχει τη δυνατότητα να καλύπτει επαρκώς τις οικονομικές ανάγκες των τέκνων του για την διατροφή, συντήρηση και την εκπαίδευσή τους. Αντίθετα, η εναγομένη – ενάγουσα μητέρα, η οποία και αυτή βέβαια υπεραγαπά τα ανήλικα τέκνα της και ενδιαφέρεται γι’ αυτά, λόγω της εξαρτημένης εργασίας της με υποχρεωτικό ωράριο, όπως εκτέθηκε παραπάνω 9.00 π.μ. έως 17.00 μ.μ. και αν υπολογιστεί και ο χρόνος των διαδρομών και προετοιμασίας της, δεν μπορεί να ασχοληθεί με τις καθημερινές ανάγκες των παιδιών της, ούτε να έχει την οικονομική επάρκεια, όπως θα εκτεθεί κατωτέρω, για να καλύπτει τις οικονομικές ανάγκες τους. Κατά συνέπεια, και με αποκλειστικό γνώμονα το πραγματικό συμφέρον των ανηλίκων, πρέπει η επιμέλεια του προσώπου τους να ανατεθεί αποκλειστικά στον ενάγοντα πατέρα τους, που κρίνεται περισσότερο κατάλληλος και ικανός γονέας να ανταποκριθεί στα σχετικά του καθήκοντα. Η άποψη ότι ο πατέρας είναι λιγότερο κατάλληλος και ικανός από την μητέρα ως προς την άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων είναι σαφώς ξεπερασμένη και χάνει συνεχώς έδαφος, υπό τα νέα δεδομένα της κοινωνίας μας και εν όψει της πλήρους ισοπολιτείας της γυναίκας και του άνδρα, από την οποία απορρέουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις. Εξάλλου, στην συγκεκριμένη περίπτωση τα τέκνα αυτά, λόγω της ηλικίας τους, 17 και 13 ετών, αντίστοιχα, δεν πρόκειται να στερηθούν την αναντικατάστατη μητρική φροντίδα που είναι αναγκαία για παιδιά μικρής και νηπιακής ηλικίας. Επίσης, τα εν λόγω ανήλικα τέκνα των διαδίκων δεν πρόκειται να στερηθούν την συχνή επικοινωνία με τη μητέρα τους, αφού αυτά διαμένουν πολύ κοντά της, και ο ενάγων πατέρας τους, αναλογιζόμενος το συμφέρον τους για το λόγο αυτό μίσθωσε κατοικία πλησίον της κατοικίας της εν διαστάσει συζύγου του.
Επομένως, η από 15-11-2005 αγωγή της ενάγουσας μητέρας, με την οποία ζητεί να ανατεθεί σ’ αυτήν αποκλειστικά η άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων, πρέπει να απορριφθεί ως κατ’ ουσίαν αβάσιμη, και να συμψηφιστούν, στο σύνολό τους, τα δικαστικά έξοδα, λόγω της σχέσης των διαδίκων ως συζύγων (άρθρο 179 εδ. α΄ του ΚΠολΔ, όπως αυτό ισχύει μετά την αντικατάστασή του). Στη συνέχεια, αποδείχθηκε ότι τα ανήλικα τέκνα των διαδίκων Δ…. και Σ……., ηλικίας 17 και 13 ετών αντίστοιχα, είναι μαθητές και διαμένουν μαζί με τον ενάγοντα πατέρα τους στην προαναφερόμενη απ’ αυτόν κατοικία. Η Δ…. φοιτά σε ιδιωτικό Σχολείο, στο Μαρούσι Αττικής «…………….», κατά την σχολική περίοδο 2005 – 2006 στην Γ΄ λυκείου, και ήδη έχει αποφοιτήσει (βλ. προσκομιζόμενο Απολυτήριο Ενιαίου Λυκείου), ενώ ο Σ……. φοιτά στο Δημόσιο Σχολείο Άνοιξης Αττικής. Παράλληλα παρακολουθεί μαθήματα μουσικής στο Ωδείο «Π………», και μαθήματα ποδοσφαίρου στο σωματείο «Ε…. Π………..», και τα δίδακτρα ανέρχονται σε 150 ευρώ συνολικά για εννέα (9) μήνες (βλ. προσκομιζόμενες αποδείξεις). Για τη Δ…. δεν αποδείχθηκε ότι ο ενάγων κατέβαλε κάποιο ποσό για δίδακτρα στο παραπάνω Ιδιωτικό Σχολείο, αφού δεν προσκόμισε σχετικές αποδείξεις. Εκτός, όμως, από τις ανωτέρω δαπάνες για την εκπαίδευση των ανηλίκων απαιτούνται και οι συνήθεις εκείνες δαπάνες για την διατροφή, ένδυση, υπόδυση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στέγαση και ψυχαγωγία τους, που είναι ανάλογες με αυτές των παιδιών της ηλικίας τους. Τα ανήλικα τέκνα των διαδίκων στερούνται εισοδημάτων από δικά τους περιουσιακά στοιχεία, και λόγω της ανηλικότητάς τους δεν μπορούν να εργαστούν. Έτσι, αδυνατούν να διαθρέψουν τον εαυτό τους. Κατά συνέπεια, και σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 1320 παρ. 1, 1485, 1486, 1489 παρ. 2 και 1493 του Α.Κ., όπως ισχύουν μετά τον Ν. 1329/1983, έχουν διατροφική αξίωση έναντι αμφοτέρων των υποχρέων γονέων τους, ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες του καθενός. Από αυτούς, ο εναγόμενος πατέρας είναι πολιτικός μηχανικός, ελεύθερος επαγγελματίας και μέτοχος της ανώνυμης εταιρείας «ΑΦΟΙ ……….. Α.Ε.», που εκμεταλλεύεται Ξενοδοχειακή Επιχείρηση στην Σ…. Κατά το οικον. Έτος 2006, χρήση 2005, δήλωσε στην Δ.Ο.Υ. Α…… ετήσια καθαρά εισοδήματα από το ελεύθερο επάγγελμά του, ύψους 22.946,85 ευρώ και ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα από Ατομική Επιχείρηση ύψους 35.629,09 ευρώ (βλ. προσκομιζόμενο εκκαθαριστικό σημείωμα της ως άνω Δ.Ο.Υ.). Το ίδιο περίπου εισόδημα εκτιμάται ότι απέκτησε και κατά το επίδικο χρονικό διάστημα. Είναι επίσης συγκύριος με την εν διαστάσει σύζυγό του κατά ποσοστό 50% εξ αδιαιρέτου της πρώην οικογενειακής του κατοικίας, στην Άνοιξη Αττικής. Επιπλέον, έχει στην κυριότητά του: 1) Ένα διαμέρισμα στο Αιγάλεω Αττικής επιφανείας 80 τ.μ. επί της οδού Π………….. αρ. 1, 2) Ένα διαμέρισμα επιφανείας 118 τ.μ. στην ίδια επίσης ως άνω διεύθυνση. Έχει επίσης στην πλήρη κυριότητά του και τις εξής μη καλλιεργήσιμες εκτάσεις στην Σ…. 1) Έκταση 3.000 τ.μ. στη θέση Π……. 2) Έκταση 20.000 τ.μ. στη θέση Κ…….. 3) Έκταση 1500 τ.μ. στη θέση Κ……….. και 4) έκταση 2.000 τ.μ. στην ίδια προηγούμενη θέση (βλ. προσκομιζόμενη Δήλωση Στοιχείων Ακινήτων που υπάρχουν την 1η Ιανουαρίου 1997 – έντυπο Ε9). Ο ίδιος επίσης διαθέτει και τρία (3) ΕΙΧ αυτοκίνητα έτους πρώτης κυκλοφορίας 1985, 2000 και 2002 (βλ. δήλωση εισοδ. Έτους 2004). Βαρύνεται, όμως, ο ίδιος με την καταβολή ενοικίου, ύψους 400 ευρώ κάθε μήνα για την στέγαση αυτού και των δύο (2) ανηλίκων τέκνων του. Αντίθετα, η εναγομένη – ενάγουσα μητέρα έχει χαμηλό εισόδημα και συγκεκριμένα εργάζεται, όπως εκτέθηκε παραπάνω, στην εταιρεία «M…………… A.E.» ως υπάλληλος γραφείου και οι καθαρές μηνιαίες αποδοχές της ανέρχονται στο ποσό των 835,38 ευρώ (βλ. προσκομιζόμενη απόδειξη πληρωμής αποδοχών της του μηνός Σεπτεμβρίου 2006). Η ίδια είναι συγκυρία με τον εν διαστάσει σύζυγό της κατά ποσοστό 50% της πρώην συζυγικής κατοικίας στην Άνοιξη Αττικής, όπου και διαμένει και δεν βαρύνεται έτσι με την καταβολή ενοικίου για την στέγασή της. Άλλα εισοδήματα δεν αποδείχθηκε ότι έχει. Με βάση τις πιο προαναφερόμενες οικονομικές δυνατότητες των διαδίκων και τις εν γένει περιστάσεις η κατά μήνα διατροφή για το ανήλικο τέκνο Δ…. πρέπει να καθοριστεί σε 500 ευρώ και για το ανήλικο τέκνο Σ…… σε 200 ευρώ. Τα ποσά αυτά είναι ανάλογα με τις ανάγκες τους, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες ζωής και ανταποκρίνονται στα απαραίτητα έξοδα για την διατροφή, συντήρηση και εκπαίδευση των ανηλίκων. Από τα ποσά αυτά, η εναγομένη είναι σε θέση να καταβάλει 100 ευρώ και 85 ευρώ αντίστοιχα μηνιαίως, χωρίς να διακινδυνεύσει η δική της διατροφή ή άλλου προσώπου που είναι υποχρεωμένη από το νόμο να διατρέφει. Η ένσταση της εναγομένης για διακινδύνευση της δικής της διατροφής πρέπει να απορριφθεί ως κατ’ ουσίαν αβάσιμη, αφού και μετά την καταβολή των παραπάνω ποσών για την διατροφή των ανηλίκων τέκνων τους, το ποσόν του εισοδήματος που της απομένει επαρκεί πλήρως για την αξιοπρεπή διαβίωσή της, ενόψει του ότι δεν βαρύνεται με ενοίκιο για την στέγασή της και εκτός από τις ανωτέρω αποδοχές της λαμβάνει και επιδόματα εορτών και άδειας αναψυχής. Κατά τα υπόλοιπα ποσά των 600 ευρώ και 135 ευρώ, αντιστοίχως, που απαιτούνται για την συμπλήρωση της μηνιαίας διατροφής των ανηλίκων συμμετέχει και ο ενάγων πατέρας με τη διάθεση της περιουσίας του και των εισοδημάτων του και με την προσφορά της προσωπικής του εργασίας και απασχόλησης για την περιποίηση και την φροντίδα των ανηλίκων που είναι αποτιμητές σε χρήμα, γενομένης εν μέρει δεκτής ως και ουσιαστικά βάσιμης της από το αρθρο 1489 του Α.Κ. ένστασης συνεισφοράς, που στρέφεται κατά του εναγομένου. Σύμφωνα με τις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή η από 25-1-2006 αγωγή του ενάγοντος πατέρα τους και κατ’ ουσίαν βάσιμη και να κηρυχθεί η απόφαση ως προς την καταψηφιστική της διάταξη προσωρινά εκτελεστή (άρθρο 910 αρ. 4 του ΚΠολΔ). Τέλος, τα δικαστικά έξοδα πρέπει να συμψηφιστούν, στο σύνολό τους, μεταξύ των διαδίκων, λόγω της σχέσης αυτών ως συζύγων (άρθρο 1790 περ. α΄ του ΚΠολΔ), όπως αντικαταστάθηκε και σήμερα ισχύει.
Για τους λόγους αυτούς
Δικάζει κατ’ αντιμωλία των διαδίκων
Συνεκδικάζει τις από 15-11-2005 και 25-1-2006 αγωγές των διαδίκων.
Απορρίπτει την από 15-11-2005 αγωγή της ενάγουσας.
Συμψηφίζει στο σύνολό τους τα δικαστικά έξοδα των διαδίκων.
Δέχεται εν μέρει την από 26-1-2006 αγωγή του ενάγοντος.
Αναθέτει αποκλειστικά στον παραπάνω ενάγοντα πατέρα, την άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων Δ........ και Σ.............
Υποχρεώνει την εναγομένη να προκαταβάλει στις πρώτες πέντε (5) ημέρες κάθε μήνα στον ενάγοντα, στον οποίο ανατέθηκε η επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων τους, και για λογαριασμό αυτών, διατροφή ύψους εκατό (100) ευρώ για την Δ…., για το χρονικό διάστημα από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την ενηλικίωσή της (4-3-2007) και για τον Σ…… Εξήντα Πέντε (65) ευρώ, για χρονικό διάστημα δύο (2) ετών από την επίδοση της αγωγής και με τον νόμιμο τόκο για αμφότερα τα ανήλικα, από την καθυστέρηση κάθε μηνιαίας δόσης μέχρι την εξόφληση. Κηρύσσει την απόφαση ως προς την προηγούμενη καταψηφιστική της διάταξη προσωρινά εκτελεστή. Συμψηφίζει στο σύνολό τους τα δικαστικά έξοδα των διαδίκων.
Κρίθηκε, κ.τ.λ.
Ο Δικαστής Στέφανος Στεφανόπουλος
Πρόεδρος Πρωτοδικών
Ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου εκκρεμούν οι από 15-11-2005 αρ. κατάθ. Δικογρ. 2954/2005 αγωγή της Ι…..…Σ….. και η από 25-1-2006 (αρ. κατάθ. Δικογρ. 230/2006) αγωγή του Ι…….… Σ……….., που πρέπει να ενωθούν και να συνεκδικαστούν, λόγω της πρόδηλης μεταξύ τους συνάφειας και ως υπαγόμενες στην ίδια ειδική διαδικασία και αρμοδιότητα του παρόντος Δικαστηρίου, διότι έτσι διευκολύνεται και επιταχύνεται η διεξαγωγή της δίκης (άρθρο 246 ΚΠολΔ). Α) Η ενάγουσα με την από 15-11-2005 αγωγή της ζητεί να της ανατεθεί αποκλειστικά η άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων της Δ….. και Σ……., που απέκτησε με τον εναγόμενο σύζυγό της, διότι η έγγαμη σχέση και συμβίωσή τους έχει διακοπεί και διότι αυτή, ως μητέρα, είναι το καταλληλότερο πρόσωπο για την επιμέλειά τους. Ζητεί, επίσης, να καταδικαστεί ο εναγόμενος στα δικαστικά τους έξοδα. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η υπό κρίση αγωγή παραδεκτά και αρμόδια εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 666 επ. και 681Β του ΚΠολΔ και είναι νόμιμη. Στηρίζεται στις διατάξεις των άρθρων 1510, 1511, 1518, 1513, 1514 του Α.Κ. και 176 το8υ ΚΠολΔ. Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί περαιτέρω κατ’ ουσίαν. Β) Ο ενάγων, με την από 25-1-2006 αγωγή του, ζητεί να του ανατεθεί αποκλειστικά η άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων του Δ….. και Σ……., που απέκτησε με την εναγομένη σύζυγό του, διότι έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωσή τους και να του επιδικασθεί διατροφή σε χρήμα για λογαριασμό των πιο πάνω ανηλίκων τέκνων τους, τα οποία αδυνατούν να διαθρέψουν τον εαυτό τους, ύψους 190 ευρώ για το πρώτο και 70 ευρώ για το δεύτερο μηνιαίως, από την επίδοση της αγωγής, για χρονικό διάστημα δύο (2) ετών και με το νόμιμο τόκο για αμφότερα τα ανήλικα, από την καθυστέρηση κάθε μηνιαίας δόσης μέχρι την εξόφληση. Το αίτημά του για διατροφή της ανήλικης κόρης τους Δ….. παραδεκτά περιορίζεται μέχρι την ενηλικίωσή της (4-3-2007), με προφορική δήλωση της πληρεξουσίας του Δικηγόρου που καταχωρήθηκε στα πρακτικά (άρθρο 223 ΚΠολΔ). Ζητεί, επίσης, να κηρυχθεί η απόφαση ως προς την καταψηφιστική της διάταξη προσωρινά εκτελεστή και να καταδικαστεί η εναγομένη στα δικαστικά του έξοδα. Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα η αγωγή παραδεκτά και αρμόδια εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 666 επ. και 681Β του ΚΠολΔ και είναι νόμιμη. Στηρίζεται στις διατάξεις των άρθρων 1085, 1486, 1489, 1493, 1496, 1498, 1510, 1511, 1512, 1513, 1514, 1518 του Α.Κ. και 910 αρ. 4, 976 του ΚΠολΔ. Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί περαιτέρω και κατ’ ουσίαν, δεδομένου ότι για το καταψηφιστικό αντικείμενό της έχει καταβληθεί το απαιτούμενο τέλος δικαστικού ενσήμου με τα ανάλογα ποσοστά υπέρ του ΤΥΔΑ και Τ.Ν. [Βλ. … έντυπα αγωγοσήμου] ενώ, όπως συνομολογείται, ο εναγόμενος έχει προκαταβάλει τα έξοδα της δίκης, κατ’ άρθρο 173 παρ. 4 του ΚΠολΔ.
Από την εκτίμηση των ενόρκων καταθέσεων των μαρτύρων των διαδίκων (ενός από κάθε πλευρά) που εξετάστηκαν στο ακροατήριο, από όλα τα έγγραφα, τα οποία επικαλούνται και νόμιμα προσκομίζουν οι διάδικοι, από τις καταθέσεις των μαρτύρων του ενάγοντος, που διαλαμβάνονται στις αρ. 18872, 18873, 18874 και 18875/27-10-2006 ένορκες βεβαιώσεις της Συμβολαιογράφου Νέας Ερυθραίας, οι οποίες λήφθηκαν νομότυπα, κατόπιν εμπροθέσμου κλητεύσεως του αντιδίκου [βλ. την υπ’ αρ. 6093/24-10-2006 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή Πρωτοδικείου Αθηνών Μιχαήλ Γεωργούλη], πλην των υπ’ αρ. 175126/31-10-2006, 1386/1-11-2006, ενόρκων βεβαιώσεων των Συμβολαιογράφων Καρλοβασίου Σάμου και Νέας Ευθραίας Μαρίας Παπακωνσταντίνου-Χουβαρδά και Ευαγγελίας Καραλάκη, αντίστοιχα, και της υπ’ αρ. 4368/3-10-2006 ένορκης βεβαίωσης του Ειρηνοδίκη Πειραιώς, που προσκομίζει ο ενάγων της δεύτερης συνεκδικαζομένης αγωγής, τις οποίες το Δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη του, επειδή αυτές συντάχθηκαν μετά τη συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο. Και αυτό, γιατί δεν πρόκειται πλέον για προσκομιδή αλλά για κατασκευή αποδεικτικών στοιχείων, προσαρμοσμένων στις αδυναμίες των διαδίκων, οι οποίες φάνηκαν κατά τη συζήτηση, και γενικότερα προσαρμοσμένων στα στοιχεία της αποδεικτικής διαδικασίας που ήδη έληξε (Κ. Μπέης, ΠολΔικ άρθρο 650 παρ. 9-6, Νίκας Δ., 8, 632, Ε.Α. 6656/74, ε.ε.ν. 2.24, ΜονΠρΑθ 11083/93,αδημ., ΜονΠρωτΑθ 4417/2000, αδημ), από τις υπ’ αρ. 17290/23-5-2005, 17528/19-5-2005 ένορκες βεβαιώσεις της ίδιας ως άνω Συμβολαιογράφου και την αρ. 2905/3-2-2005 ένορκη βεβαίωση του Ειρηνοδίκη Αθηνών, που προσκομίζει ο ίδιος παραπάνω ενάγων, οι οποίες δόθηκαν στα πλαίσια άλλης δίκης μεταξύ των διαδίκων, για την λήψη ασφαλιστικών μέτρων, που λαμβάνονται υπόψη για την συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (Α.Π. 891/2000, Ελλ.Δ/νη 42.392, Α.Π. 248/99, ΕλλΔνη 40.1038, Α.Π. 49/97, ΕλλΔνη 37.1592), από τη γνώμη των τέκνων, που το Δικαστήριο, ανάλογα με την ωριμότητα εκάστου έλαβε υπόψη του, μετά από ιδιαίτερη επικοινωνία που είχε με κάθε τέκνο, και από τις άμεσες ή έμμεσες ομολογίες των διαδίκων που συνάγονται από τα δικόγραφά τους, αποδεικνύονται, κατά την κρίση του παρόντος Δικαστηρίου, τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά:
Οι διάδικοι τέλεσαν μεταξύ τους νόμιμο θρησκευτικό γάμο στην Αθήνα, στις 14-6-1987, από τον οποίο απέκτησαν δύο τέκνα, την Δ…., ηλικίας 17 ετών και τον Σ……, 13 ετών κατά τον χρόνο άσκησης της υπό κρίση αγωγής. Οι σχέσεις των διαδίκων επί αρκετά χρόνια μετά τον γάμο τους υπήρξαν αρμονικές. Από τον Απρίλιο όμως του έτους 2004, οι σχέσεις των διαδίκων έπαυσαν να είναι αρμονικές, και από 19-12-2004 η έγγαμη συμβίωσή τους, για λόγους που δεν αφορούν την παρούσα δίκη, διακόπηκε. Πριν από την διακοπή της έγγαμης συμβίωσής τους, οι διάδικοι, μαζί με τα παραπάνω ανήλικα τέκνα τους, από το έτος 1997 κατοικούσαν στην επί της οδού Α…… αρ. .., στην Ά….. Αττικής, μονοκατοικία, την οποία οι ίδιοι, με δικές τους δαπάνες, ανάγειραν και τους ανήκει κατά ποσοστό 50% εξ αδιαιρέτου στον καθένα. Με την υπ’ αρ. 6666/2005 απόφαση αυτού του Δικαστηρίου (διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων) ανατέθηκε προσωρινά η άσκηση της επιμέλειας του προσώπου των ανηλίκων στον τότε αιτούντα και ήδη ενάγοντα πατέρα. Από τις 6-9-2005, που ο τελευταίος ανέλαβε προσωρινά, με την παραπάνω απόφαση, την επιμέλεια των ανηλίκων, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον γι’ αυτά. Επειδή η εναγόμενη – ενάγουσα μητέρα τον εμπόδισε να διαμορφώσει τον υπόγειο χώρο της παραπάνω πρώην οικογενειακής κατοικίας στην Άνοιξη Αττικής, προκειμένου να διαμένει αυτός με τα ανήλικα τέκνα τους, για να είναι κοντά στη μητέρα τους και τα σχολεία τους, αναγκάστηκε και λόγω των οικονομικών δυσκολιών που τότε αντιμετώπισε, να αποδεχθεί την προσφορά του φίλου του Ι…........... Γ……………… διαμένει από 19-1-2005 προσωρινά μαζί με τα ανήλικα, σε επιπλωμένη κατοικία στα άνω Πατήσια Αθηνών, που του παραχώρησε ο προαναφερόμενος φίλος του. Ο ίδιος φρόντισε για την εγγραφή των ανηλίκων στα σχολεία τους κατά την νέα σχολική περίοδο 2005 – 2006 και ο ίδιος επίσης μετέφερε αυτά στα σχολείο τους και τα επανέφερε στην γκαρσονιέρα – κατοικία του. Επιπλέον, ο ίδιος φρόντιζε για την διατροφή, ένδυση, υπόδυση και ψυχαγωγία τους. Για να ανταποκριθεί στις αυξημένες υποχρεώσεις του έναντι των ανηλίκων τέκνων αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την σταθερή εργασία του, που τον απασχολούσε μέχρι τις 5 μ.μ. και εξασκεί πλέον το Ελεύθερο Επάγγελμα του Μηχανικού, που του παρέχει την δυνατότητα, εφόσον δεν έχει συγκεκριμένο ωράριο εργασίας, να ασχολείται ανά πάσα στιγμή με τις ανάγκες των τέκνων του, και όποτε αυτά τον χρειάζονται. Στις 8-11-2005, ο ενάγων, μαζί με τα τέκνα του, αποχώρησε από την παραπάνω κατοικία στα Άνω Πατήσια που του είχε παραχωρήσει ο πιο πάνω φίλος του, και εγκαταστάθηκε σε άλλη κατοικία, την οποία μίσθωσε, αντί του ποσού των 400 ευρώ μηνιαίως;, που βρίσκεται στην Ά…. Αττικής, επί της συμβολής των οδών Ο…….. και Π….. (βλ. το από 8-11-2005 προσκομιζόμενο Μισθωτήριο Συμφωνητικό Κατοικίας)_, και είναι κοντά περίπου 200 μέτρα από την πρώην συζυγική (οικογενειακή) κατοικία, όπου διαμένει η εν διαστάσει σύζυγός του και μητέρα των ανηλίκων. Παράλληλα, ο ενάγων, για την καλλίτερη φροντίδα των ανηλίκων, προσέλαβε στην ανωτέρω μισθωμένη κατοικία και οικιακή βοηθό, Πολωνικής καταγωγής. Έτσι, με τις παραπάνω εύστοχες ενέργειες του ενάγοντος αμφότερα τα ανήλικα τέκνα των διαδίκων βρέθηκαν και πάλι στο παλιό γνώριμο και φιλικό τους περιβάλλον και κοντά στην μητέρα τους, μετά της οποίας μπορούν να έχουν ανεμπόδιστη και συχνή επικοινωνία, γεγονός που θα συντελέσει ευνοϊκά στην περαιτέρω ψυχοσωματική τους ανάπτυξη. Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι ο ενάγων πατέρας έδειξε το ίδιο παραπάνω ενδιαφέρον και στοργή για τα ανήλικα τέκνα του και κατά την διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης και κατά την περίοδο που αυτή διακόπηκε, και αυτός ζούσε εκτός της συζυγικής κατοικίας. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι η εναγομένη – ενάγουσα μητέρα δεν εργαζόταν κατά την διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης και ασχολείτο με την φροντίδα και περιποίηση των ανηλίκων τέκνων της, βοηθούμενη και από τον ενάγοντα και ήδη εν διαστάσει σύζυγό της. Στις 8-9-2000 προσλήφθηκε στο C… C….. της Τ……. Π……. με μερική απασχόληση τεσσάρων (4) ωρών ημερησίως, και ήδη από 18-10-2005 εργάζεται ως υπάλληλος γραφείου στην Ανώνυμη Εταιρεία Παροχής Υπηρεσιών με την επωνυμία «M…. C……….», στην οδό Θ…………, κοντά στην Πλατεία Ομονοίας, και το ωράριο εργασίας της είναι από 9.00 π.μ. έως 17.00΄ μ.μ., από Δευτέρα μέχρι Παρασκευή (βλ. την από 2-11-2006 Βεβαίωση της εκπροσώπου της άνω Εταιρείας Ι…… Γ……..). Από τα παραπάνω περιστατικά αποδείχθηκε ότι ο ενάγων πατέρας φροντίζει και περιποιείται συνεχώς μέχρι σήμερα τα ανήλικα τέκνα του, από τότε που ανέλαβε την επιμέλειά τους, κατά τον προσήκοντα τρόπο, εκδηλώνει αμέριστα την αγάπη και στοργή που αυτά χρειάζονται για την κανονική ψυχοσωματική τους ανάπτυξη. Τα ανήλικα διαμένοντας μαζί του βρίσκονται σε άριστο περιβάλλουν, που έχουν προσαρμοστεί και υπό την συνεχή επίβλεψη και φροντίδα του. Επιπλέον, ο ίδιος ως Ελεύθερος Επαγγελματίας δεν δεσμεύεται από ωράριο εργασίας και έχει την ευχέρεια, ανά πάσα στιγμή, να καλύπτει τις ανάγκες των ανηλίκων, όπως την μεταφορά τους στα σχολεία τους και την επάνοδο στην κατοικία, την μεταφορά τους στα φροντιστήρια, στους χώρους ψυχαγωγίας τους κ.λ.π. Επίσης, ο ίδιος διαθέτει και οικονομική επάρκεια, όπως ειδικότερα θα εκτεθεί παρακάτω, και έχει τη δυνατότητα να καλύπτει επαρκώς τις οικονομικές ανάγκες των τέκνων του για την διατροφή, συντήρηση και την εκπαίδευσή τους. Αντίθετα, η εναγομένη – ενάγουσα μητέρα, η οποία και αυτή βέβαια υπεραγαπά τα ανήλικα τέκνα της και ενδιαφέρεται γι’ αυτά, λόγω της εξαρτημένης εργασίας της με υποχρεωτικό ωράριο, όπως εκτέθηκε παραπάνω 9.00 π.μ. έως 17.00 μ.μ. και αν υπολογιστεί και ο χρόνος των διαδρομών και προετοιμασίας της, δεν μπορεί να ασχοληθεί με τις καθημερινές ανάγκες των παιδιών της, ούτε να έχει την οικονομική επάρκεια, όπως θα εκτεθεί κατωτέρω, για να καλύπτει τις οικονομικές ανάγκες τους. Κατά συνέπεια, και με αποκλειστικό γνώμονα το πραγματικό συμφέρον των ανηλίκων, πρέπει η επιμέλεια του προσώπου τους να ανατεθεί αποκλειστικά στον ενάγοντα πατέρα τους, που κρίνεται περισσότερο κατάλληλος και ικανός γονέας να ανταποκριθεί στα σχετικά του καθήκοντα. Η άποψη ότι ο πατέρας είναι λιγότερο κατάλληλος και ικανός από την μητέρα ως προς την άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων είναι σαφώς ξεπερασμένη και χάνει συνεχώς έδαφος, υπό τα νέα δεδομένα της κοινωνίας μας και εν όψει της πλήρους ισοπολιτείας της γυναίκας και του άνδρα, από την οποία απορρέουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις. Εξάλλου, στην συγκεκριμένη περίπτωση τα τέκνα αυτά, λόγω της ηλικίας τους, 17 και 13 ετών, αντίστοιχα, δεν πρόκειται να στερηθούν την αναντικατάστατη μητρική φροντίδα που είναι αναγκαία για παιδιά μικρής και νηπιακής ηλικίας. Επίσης, τα εν λόγω ανήλικα τέκνα των διαδίκων δεν πρόκειται να στερηθούν την συχνή επικοινωνία με τη μητέρα τους, αφού αυτά διαμένουν πολύ κοντά της, και ο ενάγων πατέρας τους, αναλογιζόμενος το συμφέρον τους για το λόγο αυτό μίσθωσε κατοικία πλησίον της κατοικίας της εν διαστάσει συζύγου του.
Επομένως, η από 15-11-2005 αγωγή της ενάγουσας μητέρας, με την οποία ζητεί να ανατεθεί σ’ αυτήν αποκλειστικά η άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων, πρέπει να απορριφθεί ως κατ’ ουσίαν αβάσιμη, και να συμψηφιστούν, στο σύνολό τους, τα δικαστικά έξοδα, λόγω της σχέσης των διαδίκων ως συζύγων (άρθρο 179 εδ. α΄ του ΚΠολΔ, όπως αυτό ισχύει μετά την αντικατάστασή του). Στη συνέχεια, αποδείχθηκε ότι τα ανήλικα τέκνα των διαδίκων Δ…. και Σ……., ηλικίας 17 και 13 ετών αντίστοιχα, είναι μαθητές και διαμένουν μαζί με τον ενάγοντα πατέρα τους στην προαναφερόμενη απ’ αυτόν κατοικία. Η Δ…. φοιτά σε ιδιωτικό Σχολείο, στο Μαρούσι Αττικής «…………….», κατά την σχολική περίοδο 2005 – 2006 στην Γ΄ λυκείου, και ήδη έχει αποφοιτήσει (βλ. προσκομιζόμενο Απολυτήριο Ενιαίου Λυκείου), ενώ ο Σ……. φοιτά στο Δημόσιο Σχολείο Άνοιξης Αττικής. Παράλληλα παρακολουθεί μαθήματα μουσικής στο Ωδείο «Π………», και μαθήματα ποδοσφαίρου στο σωματείο «Ε…. Π………..», και τα δίδακτρα ανέρχονται σε 150 ευρώ συνολικά για εννέα (9) μήνες (βλ. προσκομιζόμενες αποδείξεις). Για τη Δ…. δεν αποδείχθηκε ότι ο ενάγων κατέβαλε κάποιο ποσό για δίδακτρα στο παραπάνω Ιδιωτικό Σχολείο, αφού δεν προσκόμισε σχετικές αποδείξεις. Εκτός, όμως, από τις ανωτέρω δαπάνες για την εκπαίδευση των ανηλίκων απαιτούνται και οι συνήθεις εκείνες δαπάνες για την διατροφή, ένδυση, υπόδυση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στέγαση και ψυχαγωγία τους, που είναι ανάλογες με αυτές των παιδιών της ηλικίας τους. Τα ανήλικα τέκνα των διαδίκων στερούνται εισοδημάτων από δικά τους περιουσιακά στοιχεία, και λόγω της ανηλικότητάς τους δεν μπορούν να εργαστούν. Έτσι, αδυνατούν να διαθρέψουν τον εαυτό τους. Κατά συνέπεια, και σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 1320 παρ. 1, 1485, 1486, 1489 παρ. 2 και 1493 του Α.Κ., όπως ισχύουν μετά τον Ν. 1329/1983, έχουν διατροφική αξίωση έναντι αμφοτέρων των υποχρέων γονέων τους, ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες του καθενός. Από αυτούς, ο εναγόμενος πατέρας είναι πολιτικός μηχανικός, ελεύθερος επαγγελματίας και μέτοχος της ανώνυμης εταιρείας «ΑΦΟΙ ……….. Α.Ε.», που εκμεταλλεύεται Ξενοδοχειακή Επιχείρηση στην Σ…. Κατά το οικον. Έτος 2006, χρήση 2005, δήλωσε στην Δ.Ο.Υ. Α…… ετήσια καθαρά εισοδήματα από το ελεύθερο επάγγελμά του, ύψους 22.946,85 ευρώ και ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα από Ατομική Επιχείρηση ύψους 35.629,09 ευρώ (βλ. προσκομιζόμενο εκκαθαριστικό σημείωμα της ως άνω Δ.Ο.Υ.). Το ίδιο περίπου εισόδημα εκτιμάται ότι απέκτησε και κατά το επίδικο χρονικό διάστημα. Είναι επίσης συγκύριος με την εν διαστάσει σύζυγό του κατά ποσοστό 50% εξ αδιαιρέτου της πρώην οικογενειακής του κατοικίας, στην Άνοιξη Αττικής. Επιπλέον, έχει στην κυριότητά του: 1) Ένα διαμέρισμα στο Αιγάλεω Αττικής επιφανείας 80 τ.μ. επί της οδού Π………….. αρ. 1, 2) Ένα διαμέρισμα επιφανείας 118 τ.μ. στην ίδια επίσης ως άνω διεύθυνση. Έχει επίσης στην πλήρη κυριότητά του και τις εξής μη καλλιεργήσιμες εκτάσεις στην Σ…. 1) Έκταση 3.000 τ.μ. στη θέση Π……. 2) Έκταση 20.000 τ.μ. στη θέση Κ…….. 3) Έκταση 1500 τ.μ. στη θέση Κ……….. και 4) έκταση 2.000 τ.μ. στην ίδια προηγούμενη θέση (βλ. προσκομιζόμενη Δήλωση Στοιχείων Ακινήτων που υπάρχουν την 1η Ιανουαρίου 1997 – έντυπο Ε9). Ο ίδιος επίσης διαθέτει και τρία (3) ΕΙΧ αυτοκίνητα έτους πρώτης κυκλοφορίας 1985, 2000 και 2002 (βλ. δήλωση εισοδ. Έτους 2004). Βαρύνεται, όμως, ο ίδιος με την καταβολή ενοικίου, ύψους 400 ευρώ κάθε μήνα για την στέγαση αυτού και των δύο (2) ανηλίκων τέκνων του. Αντίθετα, η εναγομένη – ενάγουσα μητέρα έχει χαμηλό εισόδημα και συγκεκριμένα εργάζεται, όπως εκτέθηκε παραπάνω, στην εταιρεία «M…………… A.E.» ως υπάλληλος γραφείου και οι καθαρές μηνιαίες αποδοχές της ανέρχονται στο ποσό των 835,38 ευρώ (βλ. προσκομιζόμενη απόδειξη πληρωμής αποδοχών της του μηνός Σεπτεμβρίου 2006). Η ίδια είναι συγκυρία με τον εν διαστάσει σύζυγό της κατά ποσοστό 50% της πρώην συζυγικής κατοικίας στην Άνοιξη Αττικής, όπου και διαμένει και δεν βαρύνεται έτσι με την καταβολή ενοικίου για την στέγασή της. Άλλα εισοδήματα δεν αποδείχθηκε ότι έχει. Με βάση τις πιο προαναφερόμενες οικονομικές δυνατότητες των διαδίκων και τις εν γένει περιστάσεις η κατά μήνα διατροφή για το ανήλικο τέκνο Δ…. πρέπει να καθοριστεί σε 500 ευρώ και για το ανήλικο τέκνο Σ…… σε 200 ευρώ. Τα ποσά αυτά είναι ανάλογα με τις ανάγκες τους, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες ζωής και ανταποκρίνονται στα απαραίτητα έξοδα για την διατροφή, συντήρηση και εκπαίδευση των ανηλίκων. Από τα ποσά αυτά, η εναγομένη είναι σε θέση να καταβάλει 100 ευρώ και 85 ευρώ αντίστοιχα μηνιαίως, χωρίς να διακινδυνεύσει η δική της διατροφή ή άλλου προσώπου που είναι υποχρεωμένη από το νόμο να διατρέφει. Η ένσταση της εναγομένης για διακινδύνευση της δικής της διατροφής πρέπει να απορριφθεί ως κατ’ ουσίαν αβάσιμη, αφού και μετά την καταβολή των παραπάνω ποσών για την διατροφή των ανηλίκων τέκνων τους, το ποσόν του εισοδήματος που της απομένει επαρκεί πλήρως για την αξιοπρεπή διαβίωσή της, ενόψει του ότι δεν βαρύνεται με ενοίκιο για την στέγασή της και εκτός από τις ανωτέρω αποδοχές της λαμβάνει και επιδόματα εορτών και άδειας αναψυχής. Κατά τα υπόλοιπα ποσά των 600 ευρώ και 135 ευρώ, αντιστοίχως, που απαιτούνται για την συμπλήρωση της μηνιαίας διατροφής των ανηλίκων συμμετέχει και ο ενάγων πατέρας με τη διάθεση της περιουσίας του και των εισοδημάτων του και με την προσφορά της προσωπικής του εργασίας και απασχόλησης για την περιποίηση και την φροντίδα των ανηλίκων που είναι αποτιμητές σε χρήμα, γενομένης εν μέρει δεκτής ως και ουσιαστικά βάσιμης της από το αρθρο 1489 του Α.Κ. ένστασης συνεισφοράς, που στρέφεται κατά του εναγομένου. Σύμφωνα με τις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή η από 25-1-2006 αγωγή του ενάγοντος πατέρα τους και κατ’ ουσίαν βάσιμη και να κηρυχθεί η απόφαση ως προς την καταψηφιστική της διάταξη προσωρινά εκτελεστή (άρθρο 910 αρ. 4 του ΚΠολΔ). Τέλος, τα δικαστικά έξοδα πρέπει να συμψηφιστούν, στο σύνολό τους, μεταξύ των διαδίκων, λόγω της σχέσης αυτών ως συζύγων (άρθρο 1790 περ. α΄ του ΚΠολΔ), όπως αντικαταστάθηκε και σήμερα ισχύει.
Για τους λόγους αυτούς
Δικάζει κατ’ αντιμωλία των διαδίκων
Συνεκδικάζει τις από 15-11-2005 και 25-1-2006 αγωγές των διαδίκων.
Απορρίπτει την από 15-11-2005 αγωγή της ενάγουσας.
Συμψηφίζει στο σύνολό τους τα δικαστικά έξοδα των διαδίκων.
Δέχεται εν μέρει την από 26-1-2006 αγωγή του ενάγοντος.
Αναθέτει αποκλειστικά στον παραπάνω ενάγοντα πατέρα, την άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων Δ........ και Σ.............
Υποχρεώνει την εναγομένη να προκαταβάλει στις πρώτες πέντε (5) ημέρες κάθε μήνα στον ενάγοντα, στον οποίο ανατέθηκε η επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων τους, και για λογαριασμό αυτών, διατροφή ύψους εκατό (100) ευρώ για την Δ…., για το χρονικό διάστημα από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την ενηλικίωσή της (4-3-2007) και για τον Σ…… Εξήντα Πέντε (65) ευρώ, για χρονικό διάστημα δύο (2) ετών από την επίδοση της αγωγής και με τον νόμιμο τόκο για αμφότερα τα ανήλικα, από την καθυστέρηση κάθε μηνιαίας δόσης μέχρι την εξόφληση. Κηρύσσει την απόφαση ως προς την προηγούμενη καταψηφιστική της διάταξη προσωρινά εκτελεστή. Συμψηφίζει στο σύνολό τους τα δικαστικά έξοδα των διαδίκων.
Κρίθηκε, κ.τ.λ.
Ο Δικαστής Στέφανος Στεφανόπουλος
Πρόεδρος Πρωτοδικών
Σχολιασμός Απόφασης 635-07 Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών
Σ’ έναν τομέα όπως είναι οι αποφάσεις «διατροφής» (στο πλαίσιο των οποίων κρίνεται και η επιμέλεια των ανηλίκων παιδιών χωρισμένων γονέων), όπου βρίθουν οι πολύ κακής ποιότητας δικαστικής αποφάσεις, η απόφαση 635/2007 του8 Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών ξεχωρίζει για την προσεγμένη γραφή και την τεχνική αρτιότητά της.
Επίσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα παρουσίαζε η απόφαση 6666/2005 (ασφαλιστικών μέτρων), με την οποία δόθηκαν για πρώτη φορά τα ανήλικα στον πατέρα τους.
Επιστρέφοντας στην δημοσιευόμενη απόφαση 635/2007, αυτή θα μείνει στην ιστορία της Ελληνικής Νομολογίας, για το παρακάτω απόσπασμά της:
«Η άποψη ότι ο πατέρας είναι λιγότερο κατάλληλος και ικανός από την μητέρα ως προς την άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων είναι σαφώς ξεπερασμένη και χάνει συνεχώς έδαφος, υπό τα νέα δεδομένα της κοινωνίας μας και εν όψει της πλήρους ισοπολιτείας της γυναίκας και του άνδρα, από την οποία απορρέουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις».
Πολύ σωστά. Το απόσπασμα αυτό θα πρέπει να περιληφθεί, στο εξής, σε όλα τα εγχειρίδια οικογενειακού δικαίου, σε όλους τους σχολιασμένους κώδικες, κ.τ.λ. Θα έδινε πολύ καλύτερη εντύπωση για το σύνολο της ελληνικής νομολογίας, θα αποενοχοποιούσε, εν πολλοίς, νομολογία και θεωρία, και θα βοηθούσε στον πολλαπλασιασμό αποφάσεων πιο προσεγμένων, αφού ο δικαστής των «διατροφών» θα εξέταζε πιο σοβαρά το ενδεχόμενο να «δώσει το παιδί» στον πιο κατάλληλο γονιό, ανεξάρτητα από το φύλο του, δηλαδή θα εξέταζε σοβαρά το ενδεχόμενο να δώσει το παιδί ακόμα και στον πατέρα, πράγμα που πολλοί δικαστές δεν έχουν κατασταλάξει μέσα τους καν αν μπορούν να το κάνουν («δίνουν το παιδί στη μητέρα» για την ευκολία τους).
Δυστυχώς, αμέσως παρακάτω, στην απόφαση 635/2007, η σκέψη αυτή, μετριάζεται:
«Εξάλλου, στην συγκεκριμένη περίπτωση τα τέκνα αυτά, λόγω της ηλικίας τους, 17 και 13 ετών, αντίστοιχα, δεν πρόκειται να στερηθούν την αναντικατάστατη μητρική φροντίδα που είναι αναγκαία για παιδιά μικρής και νηπιακής ηλικίας»
Δηλαδή, ακόμα και ο ίδιος δικαστής, με την συγκεκριμένη ποιότητα γραφής του, αν είχε να κρίνει για μικρότερα παιδιά, και όχι για παιδιά 13 και 17 χρονών, μπορεί να έκρινε «αναντικατάστατη» την μητρική φροντίδα, και να τα έδινε στην μητέρα, «επειδή είναι μητέρα», χωρίς να εξετάσει σοβαρά (όπως το εξέτασε με την συγκεκριμένη απόφαση) να τα δώσει στον πατέρα, αν είναι εκείνος καλύτερος γονιός.
Σε μια δεύτερη ανάγνωση, η συγκεκριμένη απόφαση 635/2007, όπως γράφεται, και μάλιστα με ορισμένες υπερβολές στις αιτιολογίες, δίνει λαβή σε πολλές σκέψεις, που δεν είναι πάντοτε νομικές. Θα τις θίξουμε με άλλη ευκαιρία.
Κωστής Δεμερτζής
Επίσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα παρουσίαζε η απόφαση 6666/2005 (ασφαλιστικών μέτρων), με την οποία δόθηκαν για πρώτη φορά τα ανήλικα στον πατέρα τους.
Επιστρέφοντας στην δημοσιευόμενη απόφαση 635/2007, αυτή θα μείνει στην ιστορία της Ελληνικής Νομολογίας, για το παρακάτω απόσπασμά της:
«Η άποψη ότι ο πατέρας είναι λιγότερο κατάλληλος και ικανός από την μητέρα ως προς την άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων είναι σαφώς ξεπερασμένη και χάνει συνεχώς έδαφος, υπό τα νέα δεδομένα της κοινωνίας μας και εν όψει της πλήρους ισοπολιτείας της γυναίκας και του άνδρα, από την οποία απορρέουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις».
Πολύ σωστά. Το απόσπασμα αυτό θα πρέπει να περιληφθεί, στο εξής, σε όλα τα εγχειρίδια οικογενειακού δικαίου, σε όλους τους σχολιασμένους κώδικες, κ.τ.λ. Θα έδινε πολύ καλύτερη εντύπωση για το σύνολο της ελληνικής νομολογίας, θα αποενοχοποιούσε, εν πολλοίς, νομολογία και θεωρία, και θα βοηθούσε στον πολλαπλασιασμό αποφάσεων πιο προσεγμένων, αφού ο δικαστής των «διατροφών» θα εξέταζε πιο σοβαρά το ενδεχόμενο να «δώσει το παιδί» στον πιο κατάλληλο γονιό, ανεξάρτητα από το φύλο του, δηλαδή θα εξέταζε σοβαρά το ενδεχόμενο να δώσει το παιδί ακόμα και στον πατέρα, πράγμα που πολλοί δικαστές δεν έχουν κατασταλάξει μέσα τους καν αν μπορούν να το κάνουν («δίνουν το παιδί στη μητέρα» για την ευκολία τους).
Δυστυχώς, αμέσως παρακάτω, στην απόφαση 635/2007, η σκέψη αυτή, μετριάζεται:
«Εξάλλου, στην συγκεκριμένη περίπτωση τα τέκνα αυτά, λόγω της ηλικίας τους, 17 και 13 ετών, αντίστοιχα, δεν πρόκειται να στερηθούν την αναντικατάστατη μητρική φροντίδα που είναι αναγκαία για παιδιά μικρής και νηπιακής ηλικίας»
Δηλαδή, ακόμα και ο ίδιος δικαστής, με την συγκεκριμένη ποιότητα γραφής του, αν είχε να κρίνει για μικρότερα παιδιά, και όχι για παιδιά 13 και 17 χρονών, μπορεί να έκρινε «αναντικατάστατη» την μητρική φροντίδα, και να τα έδινε στην μητέρα, «επειδή είναι μητέρα», χωρίς να εξετάσει σοβαρά (όπως το εξέτασε με την συγκεκριμένη απόφαση) να τα δώσει στον πατέρα, αν είναι εκείνος καλύτερος γονιός.
Σε μια δεύτερη ανάγνωση, η συγκεκριμένη απόφαση 635/2007, όπως γράφεται, και μάλιστα με ορισμένες υπερβολές στις αιτιολογίες, δίνει λαβή σε πολλές σκέψεις, που δεν είναι πάντοτε νομικές. Θα τις θίξουμε με άλλη ευκαιρία.
Κωστής Δεμερτζής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου